SCHULTZ: “GEEN MENING OVER DE TREIN”

“Het is niet aan de minister om een mening te hebben over de kwaliteit van het reizigersvervoer per trein.” Dat schrijft minister Schultz van Haegen aan de Europese Commissie. Reizigersorganisatie Voor Beter OV is ronduit verbijsterd over deze mededeling. De minister is juist de eerstverantwoordelijke voor de kwaliteit van het reizigersvervoer: zij geeft aan de NS immers het alleenrecht om treinreizigers te vervoeren op het overgrote deel van ons spoorwegnet.

Voor Beter OV heeft de minister meermalen uitspraken horen doen als “Ik ben de baas op het spoor” of “De Reiziger moet met een hoofdletter R worden geschreven”. Met de mededeling aan de Europese Commissie over het niet hebben van een mening over de kwaliteit die treinreizigers wordt geboden verwijst de minister haar praatjes voor de vaak naar het Rijk der Fabelen. Dat komt ook tot uiting in de zeer gebrekkige kwaliteit die de treinreiziger wordt geboden.

Voor Beter OV roept de Tweede Kamer op, aan de bewindsvrouwe tekst en uitleg te vragen over haar mededeling aan de Europese Commissie. Desnoods zou de Kamer -in afwachting van de komst van een nieuw kabinet na de verkiezingen- de regie over het spoor naar zich toe moeten trekken. Al eerder vroeg Voor Beter OV de voortgang van de nieuwe spoorwegconcessie controversieel te verklaren. Naar aanleiding van de uitspraak van de minister herhaalt de reizigersclub deze oproep.

Lees hier de mededeling van de minister.

VEILIGHEIDSAANPAK SPOOR JAAGT REIZIGERS AUTO IN

De door ProRail gepropageerde aanpak van het voorbij rijden van rode seinen gaat ernstig ten koste van de capaciteit en betrouwbaarheid van het spoorwegnet. Daardoor worden treinreizigers in de -veel onveiliger- auto gejaagd. Dat stelt de Maatschappij Voor Beter OV.

Verder zijn de maatregelen zoals het ruimer plannen (waardoor treinen vaak minder snel na elkaar kunnen rijden) en minder vaak bij storingen of werkzaamheden via het linker spoor om het probleem heen rijden (met een negatieve uitwerking op de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de trein) eigenlijk niet meer dan een doekje voor het bloeden: moderne -en vooral betere- veiligheidssystemen hadden al lang ingevoerd moeten zijn.

Een échte verbetering van de veiligheid van treinreizigers en omwonenden kan worden bereikt met deze moderne systemen (de verbeterde versie van de ATB “ATBVV” en het Europese beveiligingssysteem ERTMS/ETCS) die voorkomen dat treinen voorbij rode seinen rijden. Het is droevig dat over deze verbeteringen al een decennium wordt vergaderd, maar dat van een serieuze uitrol nog onvoldoende sprake is.

In plaats van het toepassen van deze technische hulpmiddelen zoekt de spoorsector zijn toevlucht nu tot allerlei lapmiddelen. Treinen minder vaak laten rijden dan technisch mogelijk is en zorgen dat de machinist onderweg eigenlijk geen “onverwacht” rood licht tegen kan komen. Dat bevreemdt Voor Beter OV. Het stoppen voor een rood sein, immers, is de corebusiness van de machinist. En een rood sein wordt altijd voorafgegaan door een geel sein.

En als we de maatregelen vertalen naar de autoweg, dan komen we tot een vreemd beeld: Auto’s mogen niet meer dichter dan 100 meter bij elkaar in de buurt komen, verkeerslichten staan of niet of juist heel lang op rood en op alle wegen is het voortaan verboden om linksaf te slaan in verband met mogelijke botsingen met tegenliggers. Een bewindspersoon die dit voor het wegverkeer zou voorstellen, kan zijn carrière als definitief verwoest beschouwen, maar in de spoorsector is deze gedachtegang blijkbaar geen taboe.

Voor Beter OV vindt dat de veiligheid op het spoor nog verder moet verbeteren, zodat de kans op ernstige treinongelukken nog verder wordt verkleind. Maar de maatregelen mogen niet leiden tot afname van het aanbod en de beschikbaarheid van het treinverkeer, waardoor reizigers kiezen voor veel minder veilige opties. De juiste weg naar een veiliger spoor is dus de snelle toepassing van moderne veiligheidssystemen, liefst gecombineerd met de aanleg van meer ongelijkvloerse spoorkruisingen: die zijn veiliger én leiden tot meer capaciteit.

15 april 2012

NS SCHENDT EUROPESE REIZIGERSRECHTEN BIJ VERTRAGING

De NS schendt de Europese regelgeving over rechten van reizigers die vertraging oplopen. Dat stelt de Maatschappij Voor Beter OV naar aanleiding van het besluit van de NS om reizigers die jongstleden donderdag wegens een wisselstoring tussen Utrecht en Ede-Wageningen zijn omgereden via Amersfoort niet schadeloos te stellen. Het trajectgedeelte Amersfoort - Ede-Wageningen dienden de reizigers extra aan Connexxion te betalen. Ondanks dat de NS in gebreke was, wil de NS aan deze reizigers de extra gemaakte reiskosten niet terugbetalen, ook niet in het kader van de geld terug bij vertraging-regeling.

Dat is strijdig met de Europese verordening 1371/2007. Artikel 16 zegt -samengevat in gewonemensentaal- dit:

Indien de redelijkerwijze te verwachten vertraging (van de reis over de geboekte route) meer dan een uur is, heeft de reiziger recht op voortzetting van de reis langs de gebruikelijke of langs een andere route, onder vergelijkbare vervoersomstandigheden, naar de eindbestemming bij de vroegste gelegenheid.

Dat is in dit geval dus omreizen via Amersfoort. De NS noemt in ene reactie aan Voor Beter OV weliswaar een alternatief, namelijk omreizen via Den Bosch, Nijmegen en Arnhem en dan weer terug naar Ede-Wageningen, maar dit rondje Nederland is natuurlijk geen serieus te nemen optie.

Voorts schermt de NS met de stelling, dat het niet vergoeden van de door de reiziger aan Connexxion betaalde bedrag “een gevolg van marktwerking” is. Dat is natuurlijk onzin. Het gaat hier slechts om het niet willen maken van afspraken door vervoerbedrijven die elkaar blijkbaar het licht in de ogen niet gunnen, en dat uitvechten over de rug van de reiziger.

Voor Beter OV heeft minister Schultz van Haegen gevraagd, de NS op te dragen -gelet op de ook in Nederland geldige Europese regelgeving- de gedupeerde reizigers alsnog schadeloos te stellen.

VIJF CONCLUSIES ROND NATIONAAL SPOORWEGDRAMA

In tegenstelling tot de door de NS uitgevente verwachting dat het treinverkeer vandaag zo’n beetje volgens plan zou verlopen, was de treindienst reeds rond het middaguur als een kaartenhuis in elkaar gezakt. Ook de tweede winterdag van dit seizoen maakt de spoorsector de redelijkerwijze aan haar te stellen verwachtingen niet waar.

Dat leidt voor wat betreft de Maatschappij Voor Beter OV tot een vijftal conclusies.

1. Gezien het feit dat er erg strenge vorst was aangekondigd, had vandaag de nooddienstregeling ingesteld moeten zijn. Immers, bij lichte tot matige sneeuwval doet men dat wel, en als er echt aanleiding toe is doet men dat niet! Dat valt aan de reiziger niet uit te leggen.

2. Reeds gisteren in de loop van de middag had er een negatief reisadvies moeten worden uitgevaardigd. Ja, de reizigers zijn gisteravond uiteindelijk op hun bestemmingsstation aangekomen, maar veelal pas na uren te hebben moeten doorbrengen op stations zonder fatsoenlijke wachtgelegenheid in de barre koude. Dat mag zo ongeveer mishandeling worden genoemd.

3. Gezien het getoonde onvermogen van de spoorsector (en het uitblijven van negatief reisadvies, zodat reizigers ook geen alternatief zijn gaan regelen) dient de NS tot ruimhartige vergoeding van de gevolgschade over te gaan, zoals vooruitbetaalde concert- en theaterkaartjes, vakantiehuisjes en dat soort dingen. Want hier is geen sprake van vertragingsschade (waarop het beruchte artikel 8:108BW, dat reizigers schadevergoeding na vertragingsschade ontzegt, van toepassing is) maar van schade die voortvloeit uit het op incompetente wijze runnen van de spoorsector. Incompetentie is wat anders dan vertraging. Ook met name het feit dat ns.nl aankondigde dat je gewoon kon reizen, sterkt Voor Beter OV in deze opvatting.

4. De geloofwaardigheid, en daarmee de positie van de verantwoordelijken (Bert Meerstadt, Ingrid Thijssen, Marion Gout en Melanie Schultz) is zeer ernstig onder druk komen te staan. De eerste twee zouden mede na de uitspraken van Bert Meerstadt vorig jaar in de winterhoorzitting in de Tweede Kamer (“Dit mag reizigers nooit meer worden aangedaan”) direct moeten vertrekken, de laatste twee zouden een formele laatste waarschuwing (Gout van Schultz, Schultz van de Kamer) moeten krijgen. De opvolgers van Meerstadt en Thijssen zouden als expliciete opdracht moeten krijgen, dat ook in de echelons onder hen schoon schip wordt gemaakt.

5. Het Ministerie van IenM moet serieus aan de slag om de nieuwe spoorconcessies (voor de toegang tot het Hoofdrailnet, de toegang tot de HSL en het beheer van deze spoorwegnetten) fors aan te scherpen en niet met NS te onderhandelen, maar te gaan voor Right of First Refusal, en bij het minste of geringste tegenstribbelen van NS overgaan tot verlenging van de huidige concessie met een jaar om een goede aanbestedingsprocedure te houden.

Voor Beter OV acht de gebeurtenissen van gisteren en vandaag op het spoor niet alleen uiterst teleurstellend, maar ook volstrekt onaanvaardbaar.

5 januari 2012

TENZIJ PROBLEMEN MAANDAG OPGELOST

NS VERLIEST CONTROLE MATERIEELINZET

Wanneer NS aanstaande maandag niet de problemen van de uitpuilende treinen heeft opgelost, kan Voor Beter OV niets anders dan constateren dat NS de controle over de inzet van beschikbare treinen is verloren. Zo’n veertig rijtuigen staan weliswaar aan de kant wegens groot onderhoud, maar de NS stelt tegenover Voor Beter OV dat deze zijn vervangen door andere treinen. Toch klagen reizigers op diverse trajecten over grote drukte in treinen die korter zijn dan voor de invoering van de nieuwe dienstregeling.

Bij Voor Beter OV kwam een bericht binnen, dat wegens technisch onderhoud veertig rijtuigen aan de dienst waren onttrokken, en dat de NS daarom een aantal treinen planmatig had ingekort. Voor Beter OV is altijd huiverig voor het zomaar reageren op geruchten, en heeft de NS eerst om opheldering gevraagd.

De NS ontkent dat er minder materieel is ingedeeld, en stelt dat “reizigersstromen zijn veranderd” en dat “het in reparatie zijnde materieel is vervangen door ander materieel dan de reiziger gewend is”. Voor Beter OV vindt dat vreemd. Juist over trajecten waar de dienstregeling niet of nauwelijks is veranderd (IC Zwolle-Amersfoort, IC Arnhem-Utrecht) komen veel klachten binnen over te drukke treinen, die ook korter zijn dan normaal. Voorts stelt Voor Beter OV vraagtekens bij het inzetten van veel oncomfortabeler oud materieel in plaats van Intercitytreinstellen op bij voorbeeld de IC-dienst Amsterdam-Amersfoort of de Sneltrein (die tegenwoordig beurtelings als Sneltrein, IC of Stoptrein wordt aangeduid) tussen Amsterdam-Schiphol-Den Haag. In deze treinen rijden nu vaak oude dubbeldekkers, die berucht zijn door hun onprettige harde groene bankjes en weinig beenruimte.

Ook om een andere reden is Voor Beter OV niet onder de indruk van de stelling van de NS, dat “reizigersstromen anders zijn” en dat wordt “gemonitord” of “de planning in overeenstemming is met de behoefte”. Dat zal best, maar het herstellen van vergissingen hierin moet een kwestie zijn van dagen, en niet van weken. Nog los van het feit, dat de NS vanuit zijn vakmanschap die nieuwe reizigersstromen beter had moeten kunnen inschatten. Overigens is er feitelijk amper sprake van nieuwe reizigersstromen, anders dan door wijzigingen in de dienstregeling zélf, waartegen al vaak was gewaarschuwd. Immers, het aantal bij voorbeeld in Den Haag werkzame en in Amsterdam woonachtige forenzen is halverwege december niet opeens veranderd… Reizigers worden nog steeds (ook afgelopen najaar) telkens weer door enquêteurs bevraagd over hun kaartsoort, station van herkomst en bestemming.

Verder stelt de NS dat “wegens minder reizigers in de laatste week van 2011 en de eerste week van 2012 minder treinen rijden”. Voor Beter OV is van mening, dat als er minder passagiers zijn, te volle treinen dus in het geheel niet aan de orde zouden moeten zijn. Uit signalen van de reizigers blijkt echter het tegendeel. En dit is niet voor het eerst, want ook bij andere volgens NS rustige perioden tijdens vakanties komen klachten binnen over te drukke treinen die korter zijn dan tijdens normale dienstregelingen.

Er is bij de NS nadrukkelijk om opheldering gevraagd over de wegens materieelgebrek zeer slechte dienstuitvoering op de Beneluxtrein tussen Amsterdam en België. De NS heeft hier helaas geen uitleg over gegeven. Maar ondanks een door de NS ontkend materieeltekort, valt deze trein haast dagelijks dus een of meerdere malen uit.

Voor Beter OV vraagt zich af, hoe het toch mogelijk is dat ondanks het volgens de NS niet aan de orde zijn van tekort aan beschikbaar materieel én ondanks het niet inplannen van minder rijtuigen toch sinds de invoering van de nieuwe dienstregeling veel meer mensen zich moeten behelpen met overvolle treinen of -tegen de door de NS op papier gehanteerde comfortnorm in- langdurig moeten staan in IC’s. De belangenorganisatie vindt dat de NS vanaf maandag, wanneer weer de gewone dienstregeling geldt, de treinlengtes dient te hebben aangepast aan de vraag, zodat de klachten over uitpuilende treinen tot het verleden behoren. De NS heeft dan twee qua reizigersaanbod normale weken kunnen monitoren, en heeft daarna twee rustige weken gehad om achter de schermen de zaken te regelen.

Voor Beter OV vindt, dat de nieuwe concessie voor de NS in dit opzicht ook dient te worden aangepast. In de visie op de nieuwe concessie schrijft zij: Een trein die normaal uit acht rijtuigen bestaat en met minder dan vijf minuten vertraging op zijn bestemming aankomt, telt ook als op tijd wanneer deze uit slechts vier rijtuigen bestaat. Naar onze mening dient zo’n trein dan voor 50% als uitgevallen te worden ingeboekt. Immers, onderweg hebben reizigers in een uitpuilende trein, of staand in plaats van zittend, hun reis afgelegd. Met andere woorden: de vervoersprestatie van de NS dient niet te worden uitgedrukt in treinkilometers, maar in stoelkilometers. Ook een trein die structureel (in de dienstregeling) (gedurende een deel van zijn route) te kort is, dient (over dat trajectdeel) te worden geregistreerd als zijnde niet hebbende voldaan aan de concessienorm. Dus wanneer de volnorm van toepassing blijkt op een trein/tijdstip dat de comfortnorm behoort te gelden, heeft de NS de reiziger immers niet geboden wat hij en de overheid van de NS hadden mogen verwachten. Overigens vinden wij de volnorm sowieso een slecht product. Ook aan forensen dient, ook in de spits, comfortabel vervoer geboden te worden. Een overdaad aan lege stoelen op de dunne uitlopers of stille uren van treindiensten kan uiteraard niet dienen als compensatie. Dat de NS om rangeerders uit te sparen in de avonduren/uiteinden vaak te lange treinen laat rijden en dan over de gehele dag iets roept over het quotiënt van reizigers en stoelen, is onjuist als op andere delen van de treinroute/dag reizigers als haringen in een ton worden vervoerd.

16 december 2011

VERHAAL REIZIGERSSCHADE OP VEROORZAKER OVERWEGBOTSING

Voor Beter OV vindt, dat de exploitant van een vrachtauto die was betrokken bij een ernstige overwegbotsing, ook de gedupeerde reizigers schadeloos dient te stellen. De NS behoort de reizigers te helpen om dat te bereiken.

Het treinverkeer tussen Utrecht en Veenendaal/Arnhem zal naar verwachting de rest van de dag gestremd zijn wegens een overwegbotsing, waarbij een vrachtwagen was betrokken. Volgens de eerste berichten is er gelukkig geen sprake van ernstige persoonlijke ongevallen, en Voor Beter OV hoopt dat dat zo blijft. Volgens de eerste berichten zijn er geen aanwijzingen dat er iets aan de signalering of de slagbomen op de overweg mankeerde. Dat alles is voor de Maatschappij Voor Beter OV aanleiding om het volgende op te merken.

De vrachtauto hoorde op het moment van de botsing niet op de overweg thuis. Of dat kwam door motorpech, onoplettendheid of een verkeerstechnische inschattingsfout, doet niet ter zake. Heel veel reizigers ondervinden overlast van dit voorval. Ze zijn veel langer onderweg. Zij kunnen de geleden schade amper bij de NS verhalen; de Geld Terug Bij Vertraging-regeling is slechts een doekje voor het bloeden. Voor Beter OV is van mening, dat de reizigers een schadevergoeding moeten kunnen claimen bij de exploitant van de vrachtwagen. Te denken valt aan een bedrag van € 20 per vertragingsuur. De NS dient, zo vindt Voor Beter OV, zijn verantwoordelijkheid als vervoerder op te pakken en de reizigers daarbij behulpzaam te zijn.

STAKERS SYNTUS HOREN NIET OP DE BUS

Voor Beter OV is zeer ontstemd over de wilde staking bij Syntus waardoor veel reizigers vanmorgen zijn gestrand. Wegens een conflict over de inrichting van de medezeggenschap, legden chauffeurs in de driehoek Ede, Wageningen en Arnhem het werk onaangekondigd neer. Stakingen behoren tijdig te worden aangekondigd zodat reizigers in ieder geval niet onderweg stranden of uren wachten op de bus die niet komt.

Een conflict rond medezeggenschap is, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een uitbarsting van geweld jegens chauffeurs, geen reden om op emotionele gronden spontaan het werk neer te leggen. Voor Beter OV verzoekt de directie van Syntus maatregelen tegen de stakers te nemen.

"De deelnemers aan de wilde staking van vandaag hebben blijkbaar geen boodschap aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid die in hun functie zit ingebakken en hoezeer zij met een spontane actie de reizigers duperen. Zij horen eigenlijk niet op de bus." aldus Rikus Spithorst van de belangenorganisatie. "Het stakingsrecht is een goede zaak, maar dat recht kent ook voorwaarden aan stakingen. Een belangrijke voorwaarde is de tijdige aankondiging daarvan."

Voor Beter OV roept de buschauffeurs en de directie op om alles te doen wat mogelijk is om te voorkomen dat reizigers weer in de kou blijven staan door een intern conflict waar diezelfde reiziger niets mee te maken heeft.