brief acm stations van ns naar prorail

De Maatschappij Voor Beter OV zet zich in voor het (verder) verbeteren van het vervoer per trein, bus, tram, metro, veerboot en taxi in Nederland. De Maatschappij Voor Beter OV komt op voor de reiziger. Uitsluitend goed en betaalbaar openbaar vervoer helpt mobilisten de juiste keuze te maken. Dit in het belang van het milieu, de economie en het goed waarborgen van mobiliteit voor iedereen.

Word gratis sympathisant Steun ons Volg ons op Twitter

11 november 2013

STANDPUNT ACM OVER OPBRENGST STATIONSEXPLOITATIE

Dit voorjaar, op 3 april, vroeg Voor Beter OV aan de ACM om een oordeel omtrent de exploitatie van stationsvastgoed. De opbrengst daarvan komt nu uitsluitend ten goede aan de NS, en niet aan andere vervoerders. Voor Beter OV vindt dat dit moet worden overgedragen aan ProRail. De Tweede Kamer nam de vraag over, en vroeg op 25 april in een motie de ACM eveneens om een onderzoek.

Lees hier de opvattingen van de ACM hierover.

3 april 2013

STAATSSECRETARIS MANSVELD MISLEIDT KAMER OVER KOSTEN OVERGANG STATIONS NAAR PRORAIL
EN VOOR BETER OV STAPT NAAR ACM

De bewering van Staatssecretaris Mansveld, dat overgang van de stations van de NS naar ProRail de schatkist heel veel geld zou kosten, is onjuist. Bovendien worden in de huidige situatie andere treinmaatschappijen dan de NS benadeeld. Voor Beter OV stapt over deze zaak naar de Autoriteit Consument & Markt (voorheen NMa).

Al eerder ondersteunde Voor Beter OV de wens van D66-Kamerlid Van Veldhoven om iets te doen aan de oneerlijke praktijken rond eigendom en exploitatie van de stations door de NS.

In het Kamerdebat van gisteren stelde staatssecretaris Mansveld dat de overgang van de stations naar ProRail heel erg duur is omdat ProRail (via de subsidie van het Rijk) de marktwaarde van de stations zou moeten betalen. Dat, echter, is onjuist: een bedrag dat door het Rijk via ProRail wordt betaald voor de overname van de stations, kan door de NS weer als bijzondere bate aan het Rijk worden afgedragen. Immers: ProRail en NS zijn beide eigendom van de Staat. In financiële zin is de overgang van de stations naar ProRail voor de staat/subsidieverlener dus een kwestie van vestzak-broekzak.

De staatssecretaris neemt dus niet de moeite, serieus na te denken over de noodzaak van overdracht van de stations naar ProRail en verschuilt zich achter een smoes.

De winst die op de winkelexploitatie op treinstations wordt geboekt, en die te danken is aan de passage van grote aantallen reizigers van alle spoorvervoerders, komt nu uitsluitend bij de NS terecht, en niet bij de regionale treinondernemingen, stelt Voor Beter OV. Door de stations over te dragen aan ProRail kan deze winst via een verlaging van de gebruiksvergoeding ten goede komen aan alle vervoerders in plaats van uitsluitend de NS. Dat betekent dat alle treinmaatschappijen eerlijk worden behandeld, hetgeen ten goede komt aan de treinreizigers.

Voor Beter OV heeft de ACM (voorheen NMa) verzocht, zich over de zaak te buigen aangezien er nu -zoals eerder betoogd- geen sprake is van een level playing field:

AAN: Autoriteit Consument en Markt

Betreft: verstoorde marktwerking exploitatie spoorwegstations

Amsterdam, 3 april 2013

Geachte dames, heren,

Voor Beter OV en ik zijn van mening dat de OV-reiziger gebaat is bij een level playing field. Op die manier kunnen vervoerconcessies in de wacht worden gesleept door de beste vervoerder, en niet noodzakelijkerwijze door de rijkste of de boekhoudkundig handigste. Daarom vraag ik, mede namens de Maatschappij Voor Beter OV, uw aandacht voor het volgende.

De NS beheert en exploiteert de stationsgebouwen in Nederland, voorzover het niet gaat over de perrons, roltrappen, liften en dergelijke.

Met het verhuren en exploiteren van winkelruimte, horecaruimte, winkels en horeca maakt de NS via dochterbedrijven veel winst. De voornaamste reden dat er veel winst kan worden gemaakt met het verhuren en exploiteren van winkels en horecagelegenheden op stations, is dat daar heel veel reizigers voorbijkomen. De winst komt ten goede aan de NS, terwijl op veel stations deels of uitsluitend reizigers komen van andere vervoerders, zoals Arriva, Veolia, Connexxion en Thalys. Deze vervoerders, echter, delen niet mee in de winst op de exploitatie van winkels en dergelijke. Hier is dus geen sprake van een level playing field: bij aanbestedingen van decentrale spoorlijnen kan de NS in het voordeel zijn doordat de NS in zijn calculaties kan meenemen dat er winst wordt gemaakt op de exploitatie van stations, terwijl andere spoorwegmaatschappijen dit voordeel niet hebben.

Ook Tweede-Kamerleden, in het bijzonder van D66, hebben het standpunt ingenomen, dat deze weeffout dient te worden hersteld. Overdracht van (de exploitatie van) de stations naar ProRail zou een goede optie kunnen zijn. Voor Beter OV en ik zijn van mening, dat een overdracht van de stations naar ProRail ertoe kan leiden dat de winst uit de exploitatie ten goede kan komen aan álle vervoerders, bij voorbeeld door een verlaging van de infraheffing. Voor Beter OV en ik zien een verlaging van de infraheffing -gefinancierd door de opbrengst van de verhuur en exploitatie van winkels en horeca op de stations- die ten goede komt aan de vervoerders en daarmee aan hun reizigers, niet als ongeoorloofde kruissubsidie: immers, het zijn de reizigers die de winkels en horeca zo uitstekend exploiteerbaar maken.

Op 2 april heeft staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu in de Kamer echter gesteld  dat de overgang van de stations naar ProRail voor de schatkist heel erg duur is omdat ProRail (via de subsidie van het Rijk) de marktwaarde van de stations en horecaruimte zou moeten betalen. Dat, echter, is naar de mening van Voor Beter OV en mijzelf onjuist: een bedrag dat door het Rijk via ProRail wordt betaald voor de overname van de stations, kan door de NS weer als bijzondere bate aan het Rijk moeten worden afgedragen. Immers: ProRail en NS zijn beide eigendom van de Staat. In financiële zin is de overgang van de stations naar ProRail voor de staat/subsidieverlener dus een kwestie van vestzak-broekzak.

Ik doe, mede namens de Maatschappij Voor Beter OV, bij u melding van deze zaak, met name van het naar ons oordeel verstoord zijn van de markt door het ontbreken van een level playing field.

Ik verzoek u, mede namens de Maatschappij Voor Beter OV, zich te buigen over de vragen:

- Of er inderdaad sprake is van verstoring van een level playing field doordat de eigendom en/of de exploitatie van de stations bij de NS ligt;

- Of overdracht van de stationsgebouwen en de exploitatie daarvan aan ProRail beter is voor het realiseren van een level playing field;

- Of een verlaging van de infraheffing door de opbrengst van de exploitatie van de winkels en horeca, gezien het feit dat deze mogelijk wordt gemaakt door de grote aantallen reizigers, inderdaad niet als kruissubsidie behoeft te worden aangemerkt;

- Of de stelling juist is dat die overdracht de facto met gesloten beurs kan omdat het bedrag dat het Rijk via ProRail aan de NS betaalt, door de NS als bijzondere bate weer aan het Rijk kan worden terugbetaald.

Hoogachtend,

mede namens de Maatschappij Voor Beter OV,